Dla każdego rodzica doświadczenie histerii dziecka jest jak przeżycie tornada. To naturalne, że możesz w takich momentach czuć złość, bezradność, a nawet wstyd, zwłaszcza jeśli moment wybuchu nastąpi w miejscu publicznym. Świadomość swoich emocji jest w tym przypadku bardzo ważna, ponieważ dzięki temu łatwiej będzie Ci pomóc sobie i swojemu dziecku.
Histeria – poznajmy ją bliżej
Możesz teraz przypomnieć sobie jedną z takich sytuacji, w których Twój maluch wpadł w histerię. Jeśli pamiętasz to, jak się czułaś widząc swoje dziecko w takim stanie to pomyśl, że ono czuje dokładnie to samo, tylko jeszcze kilka razy mocniej.
Warto wiedzieć, że histeria to nie jest tylko złość. To prawdziwa wybuchowa mieszanka emocji, z którymi dziecko nie potrafi sobie poradzić, ze względu na niedojrzałość swojego układu nerwowego.
Bardzo często nasilenie ataków histerii przypada na czas między 2 – 4 rokiem życia. Takie wybuchy mogą trwać do 6 roku życia. Ich obecność ma charakter rozwojowy i jeśli wypracujecie swój sposób wspierania dziecka w takich momentach, to z czasem ataki powinny ustać.
Podstawą do wypracowania skutecznego sposobu wsparcia jest zastanowienie się nad tym, w jakich momentach Twoje dziecko doświadcza takich stanów. Przeanalizuj, czy powtarza się to w jakiś określonych porach dniach, miejscach, czy sytuacjach. Znając przyczyny, łatwiej jest przewidzieć pewne zachowania i odpowiednio przygotować do nich siebie i dziecko.
Co robić w czasie ataku histerii?
Oto kilka pomocnych kroków:
zadbaj o BEZPIECZEŃSTWO dziecka i swoje – jest to szczególnie ważne, gdy dziecko w histerii uderza np. głową o podłogę, rzuca przedmiotami;
OSZCZĘDZAJ słowa – w trakcie trwania histerii mów do dziecka jak najmniej. Możesz powtarzać, najspokojniej jak możesz, jakieś jedno zdanie, które działa na malucha wyciszająco np. „Jestem blisko Ciebie„, „Oddychaj„
UNIKAJ krzyku, pytań w stylu „O co Ci chodzi?„, „Co się stało?„, „Co się z Tobą dzieje„, straszenia typu „Jak się nie uspokoisz to…„, etykietowania np. „histeryczka”, „jesteś niegrzeczny„, „zachowujesz się jak wariatka„;
W czasie ataku po prostu BĄDŹ w pobliżu dziecka i ingeruj tylko wtedy, gdy widzisz, że jemu lub komuś/czemuś z otoczenia może stać się coś złego;
Po ataku POROZMAWIAJ z dzieckiem uwzględniając cztery rzeczy:
1. nazwanie emocji,
2. przyczynę ataku,
3. okazanie zrozumienia,
4. wskazówkę, jak radzić sobie w przyszłości.
Oto przykład takiej wypowiedzi:
Widziałam, że się zezłościłaś bo Twoja wieża z klocków wciąż się przewracała. Rozumiem Cię. To bywa denerwujące, gdy coś nam nie wychodzi. Pamiętaj, że kiedy następnym razem, coś Cię tak zezłości, zawsze lepiej odejść i wytuptać swoją złość lub zająć się czymś innym.
Co jeszcze może Wam pomóc?
Choć może będzie Ci trudno w to uwierzyć, ale doświadczanie histerii może być świetną okazją do rozwoju dla Twojego dziecka. Ważne jest jednak to, abyś w takich momentach zachowywała się konsekwentnie.
Jeśli wypracujecie swój system wsparcia w momentach histerii, wprowadzaj go w życie za każdym razem i w każdej sytuacji. Dla Twojego malucha, Twoja konsekwencja i przewidywalność będzie, jak miękka poducha na której spocznie po nagłym i wyczerpującym wybuchu.
Jeśli będziecie akurat w towarzystwie innych osób – klientów w sklepie, u rodziny czy na zatłoczonym placu zabaw – odetnij się od nich. Skup się na swoim dziecku i realizowaniu Waszego planu. Na każdą uwagę i „dobre rady” odpowiedz: „Dziękuję za pomoc. Dam sobie radę” i w pełnym zaufaniu do siebie i zrozumienia dla dziecka, róbcie swoje.
Spróbuj również, w czasie kiedy oboje jesteście spokojni, pokazać dziecku, jak można łagodzić narastające napięcie. Pokaż mu zabawy na oswajanie złości, zróbcie swój kącik złości, naucz dziecko wytuptać złość i głęboko oddychać. To ważne, abyście na spokojnie poznawali różne techniki redukcji napięcia i wybrali tę, która sprawdzi się u Was najlepiej.
Ważne, aby to był kącik dla WSZYSTKICH domowników. Niech dziecko idzie za Waszym przykładem.
Jeżeli Twoje dziecko zachowuje się agresywnie, zawsze warto zwracać uwagę na złe zachowania. Tu nie chodzi o to, aby krzyczeć, czy karać malucha tylko nazywać rzeczy po imieniu i wyrazić swoją niezgodę na takie zachowania. Przypominaj dziecku o tym, że nikt nie może nikogo krzywdzić, a rzucanie w kogoś przedmiotami, bicie, opluwanie, czy szarpanie, czy ciągnięcie psa za ogon to krzywda. To niezwykle ważne, żeby to ugłośnić dziecku, bez względu na to w jakim jest wieku.
Kiedy udać się do specjalisty?
Do specjalisty warto udać się wtedy, gdy ataki historii i/lub zachowania towarzyszące, mocno zaburzają Wasze codzienne funkcjonowanie, czyli nie pozwalają realizować normalnego planu dnia.
Wizyta w gabinecie będzie też dobrym pomysłem, jeśli zauważysz, że ataki stają się częstsze, bardziej intensywne, a Twoje sposoby radzenia sobie nie przynoszą oczekiwanych efektów.
Pamiętaj również, że jeśli dostrzegasz u siebie zaniepokojenie, to warto umówić się choćby na pojedynczą konsultację, by wesprzeć się wiedzą i wskazówkami dostosowanymi do Waszej sytuacji.
Ważna wskazówka na zakończenie
I najważniejsze – wspierając dziecko, nie zapomnij wspierać siebie. Oddychaj głęboko i zapraszaj do siebie spokój. Bo Twój spokojny oddech to idealny wyciszający towarzysz dla Twojego zagubionego w emocjach malucha 
Ola Sileńska,
Mama Terapeutka
W czasie pisania artykułu sięgnęłam do książki: Ilg F. i wsp., Rozwój Psychiczny Dziecka: Od 0 Do 10 lat., Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2018.
